ترکیدن مخزن تصفیه آب در اثر قطع نکردن: خطری جدی در سایه‌ی بی‌توجهی

یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های تصفیه آب، مخزن ذخیره‌سازی تحت فشار است که در صورت عملکرد نامناسب یا عدم نگهداری دوره‌ای، فشار داخلی آن ممکن است به‌طور غیرمجاز افزایش یابد و در نتیجه، احتمال ترکیدگی یا آسیب جدی به مخزن افزایش می‌یابد.

---

ساختار و عملکرد مخزن تحت فشار

مخزن های دستگاه تصفیه آب از دو بخش اصلی تشکیل می شوند:

• بخش مایع: جهت ذخیره‌سازی آب تصفیه‌شده
• بخش گازی (هوا): جهت تأمین فشار لازم برای خروج آب هنگام برداشت

فشار گاز درون مخزن از طریق سوپاپ مخصوص (معمولاً در زیر مخزن) قابل تنظیم است. عملکرد بهینه مخزن تحت فشار مستلزم حفظ تعادل دقیق بین فشار آب ذخیره‌شده و فشار هوای موجود در بخش گازی آن است. هرگونه اختلال در این تعادل می‌تواند منجر به کاهش کارایی و ایجاد مشکلات عملکردی در کل سیستم تصفیه آب شود.

---

علل اصلی ترکیدن مخزن

ترکیدن یا تخریب فیزیکی مخزن ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

1. عدم قطع جریان ورودی آب در زمان پر شدن
   • معمولاً ناشی از خرابی یا عملکرد نادرست سوئیچ فشار بالا (High Pressure Switch) یا شیر برقی.
2. مسدود شدن مسیر خروجی آب
   • در اثر گرفتگی فیلتر نهایی، شیر برداشت یا لوله‌های خروجی.
3. افزایش بیش از حد فشار آب شهری بدون استفاده از فشارشکن
   • فشار بالاتر از محدوده مجاز طراحی مخزن، احتمال تخریب آن را افزایش می‌دهد.
4. نبود شیر اطمینان فشار (Pressure Relief Valve)
   • در دستگاه‌های فاقد سیستم تخلیه فشار، احتمال بروز فشارهای خطرناک بیشتر است.
5. نشت هوا از دیافراگم یا کاهش فشار هوای مخزن
   • منجر به کاهش ظرفیت تحمل فشار و از بین رفتن تعادل بین فشار گاز و آب.
6. استفاده از مخازن غیراستاندارد یا فاقد گواهی ایمنی
   • مخازن بی‌کیفیت یا غیر برند، معمولاً از مواد اولیه ضعیف‌تری ساخته می‌شوند.

---

پیامدها و خسارات ناشی از ترکیدگی

• آسیب به محیط پیرامونی (آشپزخانه، کابینت، دیوارها)
• خسارات مالی ناشی از تعویض تجهیزات یا تعمیرات ساختمانی
• احتمال آسیب دیدگی افراد در صورت انفجار شدید
• ایجاد اختلال در عملکرد کلی سیستم تصفیه

---

راهکارهای پیشگیری

جهت جلوگیری از ترکیدن مخزن، رعایت موارد زیر ضروری است:

1. نصب دستگاه توسط تکنسین مجاز و آموزش‌دیده
2. استفاده از فشارشکن در ورودی آب شهری
3. بازرسی دوره‌ای عملکرد کلیدهای فشار بالا و پایین
4. تنظیم فشار هوا با استفاده از گیج مناسب (معمولاً بین 6 تا 8 psi)
5. نصب شیر اطمینان فشار جهت تخلیه اضطراری
6. خاموش کردن پمپ و بستن شیر ورودی در زمان عدم استفاده طولانی‌مدت
7. تعویض دوره‌ای فیلترها و سرویس کلی دستگاه مطابق با دفترچه راهنما

---

نتیجه‌گیری

با توجه به حساسیت عملکرد سیستم‌های تصفیه آب، رعایت اصول نگهداری و نصب صحیح تأثیر بسزایی در ایمنی و دوام دستگاه دارد. ترکیدن مخزن تحت فشار، اگرچه پدیده‌ای نادر است، اما در صورت بروز می‌تواند خسارات قابل توجهی ایجاد کند. بنابراین، آگاهی کاربران و پایش مستمر اجزای فنی دستگاه، نقش مهمی در پیشگیری از این قبیل حوادث دارد.